مداخلات تغذیه ای در کودکی و جلوگیری از فرآیند بیماری دیابت نوع 1  در آینده

 تحقیقات محققین فنلاندی فرضیۀ تأثیر مداخلات تغذیه ای در دوران کودکی  و نقش مهم آن در جلوگیری ازآغاز مکانیسم بیماری دیابت نوع یک در میان کودکان با شانس ژنتیکی بالا را به اثبات رساند، نتایج این تحقیقات در مجلۀ the New England journal of Medicine در یازده نوامبر 2010به چاپ رسید.

حداقل یکی از اعضاء خانوادۀ 230نوزاد تازه متولد شده ای که  در این تحقیق شرکت کردند به دیابت نوع 1 مبتلا بودند و ژنوتیپ مستعد این بیماری را (از طریق غربالگری خون بندناف) داشتند.

شرکت کنندگان بصورت اتفاقی به دو گروه تقسیم شدند: یک گروه از نوزادان با شیر دارای فرمول کازئین بسیار هیدرولیز شده و گروه کنترل با شیری که دارای فرمول شیر گاو بود که با 20% از شیر گروه اول مخلوط شده تا از نظر بو و طعم مشابه باشند، تغذیه شدند.

شرکت کنندگان در این تحقیق تا سن ده سالگی از نظر وجود اتو آنتی بادی ابتلأ به دیابت نوع 1 تحت نظر بودند( نشانۀ کلینیکی خطر ابتلأ به دیابت محسوب می شود).

12% از کودکان از اتوآنتی بادیهای آزمایش شده، حداقل در دو مورد مثبت گزارش شدند که نشاندهندۀ احتمال زیاد ظهور کلینیکی دیابت است . 16% از کودکان (17 نفر) در گروه کنترل از نظر 2 نوع اتوآنتی بادی یا بیشتر مثبت بودند در حالیکه تنها هفت کودک از این افراد (7%) متعلق به گروه تغذیه شده با کازئین هیدرولیز شده بودند.9 کودک (8% ) درگروه کنترل تا سن ده سالگی به دیابت مبتلا شدند در حالیکه تنها 4 نفر از (4%) گروه تغذیه شده با کازئین هیدرولیز شده به دیابت مبتلا شدند. پرفسور Knip از بیمارستان کودکان و نوجوانان دانشگاه هلسینکی که مسئول آزمایشات اتو آنتی بادی دیابت است، می گوید: مطالعات نشان داد که با مداخلات تغذیه ای آسان و ایمن که در این تحقیق انجام شد می توان تا حدود 50% از موارد حتمی که از طریق پیشگویی اتوآنتی بادی شناسایی شده بودند را تا سن ده سالگی در افراد شرکت کننده ای که ریسک ابتلأ به این بیماری در آنها بالا بود، کاهش دهیم. اما متاسفانه جمعیت شرکت کننده در تحقیق اخیر از نظر آماری کافی نیست تا بتوان کاملاً و بطور قاطع نتیجه گیری نمود که مداخلات تغذیه ای باعث کاهش کلینیکی بیماری دیابت نوع یک می شود اگر چه نتایج ابتدایی بسیار امیدوار کننده می باشد.

برای پاسخ قطعی به این سوال  که  آیا از شیر گرفتن نوزادان و تغذیۀ آنها با فرمول شیر هیدرولیز شدۀ کامل، سبب کاهش ابتلأ به دیابت نوع 1 می شود یا نه، مطالعه ای در مقیاس بزرگتر از سال 2002 (از طریق 77 تحقیق مختلف) در 15 کشور آغاز شد. در مجموع 2160 کودک در این مطالعه شرکت می کنند. اولین نتایج این تحقیق تا سال 2013 در سن 6 سالگی و نتیجۀ کلینیکی نهایی آن تا سال 2017 وقتی که کودکان به سن ده سالگی برسند، آماده می شود.

هدف تحقیق اخیر و تحقیقات تکمیلی و گستردۀ بعدی بررسی مداخلات ابتدایی تغذیه ای در ایجاد یا به تأخیر انداختن بیماری دیابت نوع 1 است، برای مثال توقف مکانیسم بیماری که ماهها یا سالها قبل از تظاهرات کلینیکی در بدن اتفاق می افتد.

دکتر Knip می گوید: نتایج تحقیق فعلی احتمال کاهش مکانیسم های آغازی بیماری دیابت  را بوسیلۀ تداخلات تغذیه ای در مراحل ابتدایی عمر افراد پرخطر نشان می دهد. از سوی دیگر باید توجه کرد که تحقیق اخیر بروی کودکان دارای ژن مربوط به بیماری که حداقل یکی از افراد خانوادۀ آنها به دیابت نوع 1 مبتلا هستند، انجام گردیده است.

در حال حاضر این موضوع هنوز مورد سوال است که آیا این نوع مداخلات تغذیه ای در کودکانی که  جزو افراد پر خطر نیستند نیز در جلوگیری از ابتلأ به دیابت یا به تأخیر انداختن ابتلأ به بیماری موثر خواهد بود؟

محققین تفاوت چندانی بین فرمول شیر حاوی کازئین هیدرولیز شده و شیر معمولی گاو نیافتند. اما در یک تحقیق آزمایشگاهی اخیراً نشان داده شد که فرمول شیر با هیدرولیز زیاد سبب کاهش تراوایی روده شده و دارای تأثیرات مثبتی بر میکروبهای فلور روده می باشد.

مطالعاتی برای شناسایی مکانیسم محافظتی شیر هیدرولیز شده بروی سلولهای بتا و جلوگیری از حملۀ خود ایمنی به این سلولها در حال انجام است. یک تحقیق دیگر در فنلاند درحال بررسی این فرضیه است که آیا فرمول فاقد انسولین (شیر فاقد انسولین ) می تواند سبب به تأخیر انداختن مکانیسم های شروع بیماری در کودکان در معرض خطر گردد به این دلیل که آنها نقش اصلی انسولین را یک اتو آنتی ژن ابتدایی درتحریک ابتلأ به دیابت نوع 1 می دانند.

منبع: www.sciencedaily.com